điệu thức Phrygian là gì và có vai trò thế nào trong âm nhạc

Chúng ta đều biết rằng điệu thức chính là một âm giai.Vậy âm giai là gì? Chắc rằng khi bạn xem bài viết này cũng cũng biết âm giai là gì rồi. âm giai đơn giản chỉ là cách chia khoảng cách giữa nốt nhạc bất kỳ. Và cùng một nốt lặp lại một quãng tám cao hơn.Và điển hình chúng ta hay nhắc đến đó là âm giai trưởng hoặc âm giai thứ trong âm nhạc của phương tây. 

Vậy có sự khác biệt giữa âm gia trưởng và âm giai thứ không ?  Chúng ta hay cho rằng âm giai trưởng nghe vui tai,trong sáng, còn âm giai thứ lại cho ta cảm giác buồn, ảm đạm, tất nhiên  điều đó đôi khi đúng, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Sự khác biệt thực sự chính là sự sắp xếp của các quãng giữa âm giai trưởng và âm giai thứ.  Ví dụ, từ Đô đến Đô thăng là nửa cung.

Vậy hãy bắt đầu với nốt tiếp theo, bắt đầu từ Mi chẳng hạn, điệu thức tiếp theo, đó là điệu thức Phrygian. Một lần nữa, cực kỳ dễ tìm thấy trên piano: bạn bắt đầu từ Mi, chơi những nốt trắng tiếp theo Mi. Và có điệu thức Phrygian cho bạn. Điệu thức Phrygian này rất giống điệu thức Dorian, nó là một điệu thức thứ, và nó có nốt thứ bảy thấp hơn hay nốt dẫn tông . Bạn lại thấy âm thanh của điệu thức kỳ lạ, trang trọng đó. Nhưng nó cũng có một cái gì đó rất khác thường: Đây là điệu thức duy nhất bắt đầu bằng nửa tông. Tức là, từ nốt đầu tiên, Mi, đến nốt thứ hai, Fa, chỉ là một nửa tông. Và điều đó mang lại cho âm nhạc một chất buồn đặc biệt, có thể nghe thấy rất nhiều trong tiếng Tây Ban Nha, nhạc Do Thái và Di gan. Ví dụ, tất cả các bạn đều biết sự khởi đầu của Liszt nổi tiếng Bản Second Hungarian Rhapsody, phải không? Bạn nghe thấy âm thanh Di gan buồn đặc thù. Đó là điệu thức Phrygian. Đó là một điệu thức nghe rất phương Đông nhưng cũng đã được sử dụng rất nhiều bởi các nhà soạn nhạc phương Tây, ngay cả trong thời kỳ phi điệu thức hai trăm năm nổi tiếng, đặc biệt là khi họ muốn tạo hiệu ứng phương Đông. Giống như địa điểm nổi tiếng trong ‘Scheherazade’ của Rimsky-Korsakov mà, như bạn biết, cực kỳ phương Đông: Đó là phương Đông bạn có thể nhận được. Và đó, là Phrygian thuần túy.

Và đó, là âm giai Phrygian. Nhưng điều ngạc nhiên thực sự là tìm thấy ngay cả một Brahms phi phương Đông từ Đức cũng đã sử dụng điệu thức này rất bất thường đối với ông ấy trong chương chậm rãi của Bản giao hưởng số 4. Tôi chắc rằng tất cả các bạn đã nghe câu nhạc trang trọng và hùng vĩ này: Đó là âm thanh của điệu thức Phrygian. Sự nhã nhặn của Brahms.